Behandelmethodieken
12 Stappenplan
Minnesota Model
Het 12 Stappenplan is zo’n behandelmethodiek. Het 12 Stappenplan is een vorm van groepstherapie, waarbij cliënten elkaar vertellen met welke problematiek ze worstelen en waar ze tegenaan lopen in de praktijk. Er wordt gewerkt met rigoureus afkicken van de verslaving, waarbij er aandacht wordt besteed aan de fysieke, emotionele, mentale en spirituele aspecten van de verslaving en met de gevolgen van stoppen.
CGT
Cognitieve gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een verzamelnaam voor hulpvormen waarin de cliënt leert hoe hij beter kan omgaan met zijn negatieve gedachten en gevoelens over zichzelf en de omgeving. Het is een vorm van psychotherapie die de cliënt leert om anders tegen problematische situaties aan te kijken. Door deze therapie leert de cliënt zijn stemming beter te beheersen en zijn gedrag beter af te stemmen op wat hij wil bereiken.
Psycho-educatie
Bij psycho-educatie geeft een behandelaar de cliënt informatie over een specifiek psychisch probleem, zoals angst, depressie of autisme. Het doel is om de cliënt (en/of naasten) in te lichten en hem inzicht te geven in (zelf)destructief gedrag waardoor er ruimte ontstaat voor acceptatie en verandering. De psycholoog of behandelaar geeft voorlichting en advies over de psychische klachten die er bestaan. Dit is dus voornamelijk informatief en geeft inzicht in de mogelijkheden en beperkingen die de cliënt heeft vanwege zijn probleem.
Terugvalpreventie
Terugvalpreventie is het voorkomen van een terugval. Een terugval ontstaat wanneer een cliënt in herstel vervalt in oud gedrag om pijn, emotie, angst, onrust of somberheid te ontvluchten. Terugvalpreventie is een basisstrategie in de hulpverlening bij problemen met middelengebruik, gamen of gokken. Stoppen of minderen met alcohol, drugs, medicijnen, gokken of gamen is vaak een proces van vallen en opstaan. Een terugval kan hierbij horen.
Community Reïnforcement Approach (CRA)
CRA (Community Reïnforcement Approach) is bedoeld voor cliënten die behalve met problematisch middelengebruik kampen met somatische, psychiatrische of andersoortige problemen. De behandeling is gericht op het aanleren van een andere leefstijl. Een leefstijl die meer beloningen oplevert dan het gebruik van middelen en die niet schadelijk is.
Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT)
Mindfulness is een training die meditatietechnieken combineert met cognitieve gedragstherapie. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat MBCT de cliënt helpt om vaardiger om te gaan met tegenslagen en het risico op terugval vermindert. Het houdt in dat de cliënt van moment tot moment actieve en open aandacht schenkt aan alles wat er zowel in hemzelf als om hem heen gebeurt. Het wordt gekenmerkt door acceptatie: aandacht schenken aan gedachten en gevoelens zonder te oordelen of ze goed of fout zijn.
Systeemtherapie
Systeemtherapie, meer bekend als (partner-) relatietherapie of gezinstherapie, is een vorm van therapie waarbij de aandacht niet zozeer op de cliënt is gericht maar op wat zich afspeelt tussen individuen die deel uitmaken van elkaars leven, het systeem. Door in een vroeg stadium belangrijke naasten van de cliënt te betrekken bij de therapie, kan voorkomen worden dat de problemen groter worden. Systeemtherapie werkt aan het herstellen van de relaties binnen een groep mensen. Dit gebeurt door met elkaar in gesprek te gaan onder begeleiding van een behandelaar.
Motiverende gespreksvoering
Motiverende gespreksvoering is een methode voor het voeren van gesprekken, waarbij de cliënt in feite zichzelf overtuigt om te veranderen. Hierbij wordt de focus gelegd op wat bij de cliënt speelt dat de verandering tegenhoudt. Motiverende gespreksvoering wordt in twee fasen ingedeeld. Fase 1 richt zich op het ontwikkelen van motivatie van de cliënt om te veranderen. Fase 2 richt zich op het versterken van de betrokkenheid bij verandering en op het ontwikkelen van een plan om de verandering te realiseren.
Vaktherapie
Vaktherapie is de overkoepelende naam voor beeldende therapie, danstherapie, dramatherapie, muziektherapie, psychomotorische therapie en speltherapie. Niet praten, maar juist doen en ervaren staan centraal. De cliënt doet verschillende ervaringen op tijdens de behandeling. Deze ervaringen leiden tot nieuwe vaardigheden en inzichten die de cliënt in zijn dagelijkse leven kan toepassen. Het gaat om emotionele vaardigheden, cognitieve vaardigheden, sociale vaardigheden of vaardigheden op lichamelijk gebied.
Lees- en schrijfopdrachten
Cliënten ontvangen lees- en schrijfopdrachten om uit te voeren na de therapietijd. Het schrijven van specifieke opdrachten helpt de cliënt om na te denken over zijn of haar gedrag en vergroot de bereidheid om dat gedrag te veranderen. De lees- en schrijfopdrachten zijn persoonlijk en worden (op maat) aan individuele cliënten toegekend. De thema’s kunnen betrekking hebben op onderwerpen die in individuele gesprekken zijn besproken. Ze kunnen ook gebaseerd zijn op gedrag dat door de therapeuten is geobserveerd.