Teun was verslaafd aan het niet eten

Teun Remij is sinds januari een van de nieuwe gezichten van VZA-GGZ. Hij werkt als GGZ-agoog en als vaktherapeut, maar heeft daarnaast ook ervaring met een ‘verslaving.’ Hij was jaren verslaafd aan het te weinig eten en obsessief bewegen en ontwikkelde een eetstoornis. Zijn professionele en persoonlijke ervaring zet hij nu in tijdens behandelingen om anderen te helpen.

“Als kind was ik al heel gevoelig en heb ik geleerd om mijn gevoelens te rationaliseren. Enerzijds heeft mij dat geholpen om mijn grote belevingswereld te relativeren, anderzijds leidde dat relativeren juist ook tot het bagatelliseren van mijn behoeften die onder mijn gevoelens lagen. Dat ik een jongen was droeg er ook niet aan bij. Ik vond het niet stoer dat ik zo gevoelig was, waardoor ik mijn gevoelens wegstopte. Onbewust had ik constant een innerlijk conflict met wat ik voelde en wat ik aan de wereld liet zien. Heel vermoeiend.

De scheiding van mijn ouders, rond mijn veertiende, deed daar nog een schep bovenop. De emotionele impact was zo groot dat ik depressief werd. Om die gevoelens in bedwang te houden, ging ik mezelf uithongeren en ontwikkelde ik een eetstoornis. Die eetstoornis was een soort dekmantel, want doordat ik constant honger had, was er geen ruimte voor de sombere gevoelens die daaronder zaten. Mijn zelfbeeld was ook heel laag en ik was ervan overtuigd dat ik door wat af te vallen, een leuker mens zou worden. Mijn dagen draaiden alleen nog maar om afvallen. Naast het beperkte eten, probeerde ik ook zoveel mogelijk te bewegen. Ondertussen scherpte ik de regels voor mezelf steeds verder aan: ik moest nóg minder eten en nóg meer bewegen.”

Sterk zijn

“Wel deed ik hard mijn best om mijn eetstoornis en depressie verborgen te houden voor mijn omgeving. Sporten deed ik op mijn slaapkamer en ik droeg zoveel mogelijk wijde kleding. Zo hoopte ik dat het niet zou opvallen dat de kilo’s eraf vlogen, maar tevens was het voor mij een manier om mijn lijf te verhullen. Ik was heel onzeker over mijn lichaam en ook mijn zelfbeeld ging er in mijn puberteit niet op vooruit. Ik mocht niet bestaan van mezelf. Door nog minder te gaan eten nam ik – letterlijk – minder ruimte in.

Mijn manoeuvres leken effect te hebben, want mijn ouders hadden niet in de gaten dat het niet goed met mij ging. Ze gingen op hun eigen manier met de scheiding om. Er was rouw en verdriet en ik voelde heel sterk dat er hierin geen ruimte was voor mij én wat ik nodig had. Als er een keertje een balletje werd opgegooid dat het misschien goed was om een keer met iemand te gaan praten, hield ik de boot af. ‘Het gaat goed’, bleef ik maar zeggen. Ik durfde die ruimte voor mezelf niet te nemen en had het gevoel dat ik sterk moest zijn.”

Hulp vragen

“Ik voelde mij verantwoordelijk voor mijn ouders, maar ook voor mijn zusjes. Ik ging voor hen zorgen, luisterde naar hun verhalen en was vooral héél veel aan het geven. ‘Ik kan het allemaal wel zelf’, was mijn overtuiging. Ik trok mezelf vaak terug achter de computer op mijn slaapkamer, verzorgde mezelf slecht en blowde regelmatig. Dit alles voelde veiliger dan mezelf serieus nemen en aangeven wat ik nodig had. Ik weet dat mijn ouders van mij houden en daarom hebben gedaan hebben wat ze konden, maar ik heb als kind in die tijd wel erkenning gemist. Door de samenkomst van hoe mijn ouders met hun gevoelens omgingen en hoe ik met mijn gevoelens omging, kwam ik uiteindelijk in een zwart gat terecht en kon ik het niet langer alleen.

Op school heb ik aan de bel getrokken. Zo kwam ik terecht bij maatschappelijk werk en jeugdzorg. Door veel praten, maar ook met behulp van cognitieve therapie, leerde ik steeds beter over mijn gevoelens praten, kregen onverwerkte stukken de ruimte en rekende ik af met mijn eetstoornis door, naast het fysieke stuk, het ook door een andere bril te bekijken. Waarom had ik die eetstoornis? Wat wilde het mij vertellen en wat kon ik daarmee? Al vrij snel zag ik dat een tool was om niet te hoeven voelen.

Rode vlaggen

“De depressie heeft nog wel lange tijd door gesluimerd. Het was er niet constant, maar van mijn veertiende tot mijn twintigste is het toch altijd wel op de achtergrond aanwezig geweest. Soms waren er weken waarin ik mij goed voelde, maar soms kwam ik ook weer in een melancholische, sombere stemming terecht. Door de jaren heen leerde ik daar wel steeds beter mee omgaan en het vooral voorkomen. Op een gegeven moment herkende ik de rode vlaggen, waardoor ik meteen kon ingrijpen door bijvoorbeeld te praten.

Inmiddels zijn we jaren verder en gaat het goed. Ik heb sinds mijn tienerjaren nooit meer een terugval gehad. Dat komt mede omdat ik mij bewust ben van mijn triggers en goed voor mezelf zorg. Ik weet als ik lange tijd niet praat, mijn gevoelens opkrop en te veel alleen wil doen, ik minder lekker in mijn vel zit. Dat zou een trigger kunnen zijn voor een terugval, maar zover laat ik het niet komen. Ik ventileer veel eerder en anders is het mijn omgeving die mij aan de jas trekt door te vragen hoe het écht gaat.”

Ervaringsdeskundige

“Mijn eetstoornis heeft mij uiteindelijk gebracht bij het werk dat ik nu doe. Als ervaringsprofessional heb ik zeven jaar bij Human Concern gewerkt. Het gaf mij veel voldoening om mijn eigen ervaring te kunnen gebruiken om anderen te helpen. Juist omdat ik als geen ander weet hoe eenzaam het kan zijn als je worstelt met een (psychische) aandoening. Door het delen van mijn ervaring, in combinatie met kennis, voelt iemand zich sneller begrepen en had je minder woorden nodig.

“Als ervaringsprofessional heb ik een opleiding als GGZ-hulpverlener gevolgd en zet ik sinds kort mijn persoonlijke herstelervaring ook in in mijn werk bij VZA-GGZ. Andere doelgroep, maar wederom wel herstelgericht werken. Dát is uiteindelijk toch waar mijn passie ligt, omdat ik iedereen het leven gun waar ze in hun diepste van dromen. Soms lijkt het misschien uitzichtloos, maar ik weet als geen ander dat het mogelijk is. Dat ik mensen daar een klein stukje bij mag helpen door mijn eigen kennis en ervaring, vind ik het mooiste wat er is.”