Signalen van verslaving: waar kun je op letten?

Verslaving kan zich op verschillende manieren uiten, afhankelijk van het middel of gedrag. Hieronder een aantal veelvoorkomende signalen:

•  Veranderingen in gedrag: prikkelbaarheid, terugtrekking, stemmingswisselingen.

•  Afwezigheid of onbetrouwbaarheid: afspraken niet nakomen, vaak te laat komen of zich ziekmelden.

•  Verlies van controle: iemand zegt te stoppen, maar doet het toch weer.

•  Verwaarlozing van zichzelf of verantwoordelijkheden.

•  Financiële problemen: geld lenen, schulden, spullen die verdwijnen.

•  Geheimzinnig gedrag: liegen, spullen verstoppen, smoesjes.

Deze signalen zijn geen bewijs van een verslaving, maar kunnen wel een reden zijn om bezorgd te zijn.

Wat kun je doen als je je zorgen maakt?

1. Kies een goed moment voor een gesprek

Praat op een rustig moment, niet als de ander onder invloed is. Toon oprechte bezorgdheid in plaats van beschuldiging. Zeg bijvoorbeeld:
“Ik maak me zorgen omdat ik zie dat je je anders gedraagt dan vroeger.”

2. Blijf bij je eigen ervaring

Spreek vanuit jezelf: wat zie je, wat voel je? Vermijd woorden als “jij doet dit altijd fout” – dat roept vaak weerstand op.

3. Luister zonder oordeel

Misschien komt er ontkenning of boosheid, misschien een open gesprek. Wat het ook is: probeer te luisteren zonder te oordelen. Achter verslaving schuilt vaak pijn of schaamte.

4. Zoek informatie en steun

Je hoeft het niet alleen te doen. Informeer jezelf over verslaving en schakel hulp in – voor jezelf én voor de persoon waar je je zorgen over maakt. Verslavingszorginstellingen, zoals de onze, bieden ook begeleiding voor naasten.

5. Stel gezonde grenzen

Helpen betekent niet dat je alles moet accepteren. Wees duidelijk over wat je wel en niet tolereert – en houd daaraan vast. Zo bescherm je jezelf én voorkom je dat je (onbedoeld) de verslaving in stand houdt.

Wat werkt meestal níet?

•  Dwingen of dreigen: Dit roept vaak weerstand of angst op.

•  Alles oplossen voor de ander: Daarmee neem je verantwoordelijkheid weg.

•  Controleren of manipuleren: Dit vergroot vaak de afstand in plaats van het vertrouwen.

•  Bagatelliseren of ontkennen: “Zo erg is het toch niet?” helpt niemand verder.

Hulp voor naasten: je staat er niet alleen voor

Een verslaving raakt nooit alleen de persoon zelf, maar altijd ook de omgeving. Bij Verslavingszorg Achterhoek bieden we ook ondersteuning aan partners, ouders, kinderen en vrienden. Inzicht en begeleiding kunnen enorm helpen – ook als de ander (nog) niet klaar is voor hulp.

Je vermoeden delen en bespreekbaar maken is een eerste, belangrijke stap. Doe het met compassie, maar zonder jezelf te verliezen. Je hoeft het niet alleen te doen, wij staan klaar om te helpen.

Wil je advies over jouw situatie? Neem vrijblijvend contact met ons op. Samen kijken we wat mogelijk is.